De wolf is een groot roofdier met een volle, hangende staart.
Schofthoogte: 60 – 90 cm, gewicht: teef 18 – 50 kg, reu 20 – 80 kg,
kop-romplengte: 80 – 160 cm.
Vacht grijs-bruin met lichte aftekeningen (meestal grijze bovenkant met donker zadel).
Jonge wolven zijn vanaf een maand of 10 niet meer te onderscheiden van oudere dieren.
De wolf behoort tot de familie hondachtigen en word beschouwt als voorouder van de huididge huishond (Canis lupus familiaris).
Wolven komen voor op het noordelijk halfrond, wijdverspreid in
Noord-America, Canada, de noordelijke en de oostelijke delen van Europa tot voorbij de poolcirkel. Ze behoren wereldwijd tot dezelfde biologische soort. Er bestaan verschillende ondersoorten.
Vroeger waren ze wijdverspreid in heel Europa. Ze werden intensief vervolgt in Europa tot in het 20de eeuw, in andere delen van de wereld tot op de dag van vandaag.
Sociaal gedrag en roedel en territorium
Wolven leven in de zomer of herfst (in Europa ook over het hele jaar) vaak in kleine roedels maar ook als paar of solitair. In Noord-Amerika en Siberie vormen ze ook grote roedels van tot 20 of meer dieren.
Een roedel is meestal een familieverband uit ouderdieren, jaarlingen en pups. In tegenstelling tot in gevangenschap gehouden dieren bestaat er bij het in het wild levende wolven geen gevecht om de rangorde met alfa en omega wolven. De ouderdieren worden als natuurlijke autoriteiten geaccepteerd door hun nakomelingen.
Jonge wolven verlaten het roedel meestal met 1, soms pas met drie jaar. Sommige zoeken een territorium dicht bij hun geboorteplek, andere lopen velen honderden kilometers op zoek naar een territorium of geslachtspartner.
In west Europa omvat een territorium gemiddeld 100 – 300 km2. Wolven markeren hun territoria met urine, uitwerpselen en akoestisch door gehuil.
Wolven hebben een breed spectrum aan lichaamstaal, geluiden en geurstoffen. Aan lichaamstaal en gezichtsuitdrukking herkend men de stemming en de sociale rang. Door hun specifiek geluid verdedigen ze de grens van hun territoria en communiceren ze met andere wolven.
Voortplanting
Paartijd: Januari tot maart, draagtijd is rond 63 dagen. De pups worden geboren van maart tot mei, vroegere geboorten wijzen op hybridisatie. Worpgrote is 2-12 pups, gemiddeld 4 – 8.
De pups zijn bij geboorte blind, ze openen hun ogen met 10 tot 14 dagen, met drie weken oud komen zij voor het eerst uit het hol.
De reu en andere wolven uit het roedel helpen met de verzorging van de pups, de teef verlaat het hol de eerste tijd nauwelijks, de reu verzorgt zij met voedsel. Lactatie tot 2 maanden.
Met een maand of 22 zijn de nakomelingen geslachtsrijp.
Wolven zijn voedingsgeneralisten
voeding zoeken ze daar waar deze met mogelijkst weinig inzet en weinig risico te verkrijgen is. Dat is een gevolg van een leerproces.
Wolven hebben per dag 3 tot 4 kilo vlees nodig. Een roedel met gemiddeld 4,4 individuen heeft dus ieder tweede dag een groot prooidier nodig.
Wolven zijn opportunisten en eten vrijwel alles: hoefdieren, knaagdieren, haasachtigen, vogels en ook aas. Ook grotere prooidieren als edelhert, ree, wilde zwijnen en bevers vallen aan wolven ten prooi. Het roedel samen kan op grote hoefdieren jagen.
Op welke prooidieren zij jagen is afhankelijk van de leefomgeving. In bepaalde jaargetijden kunnen ze ook met plantaardig voedsel overleven.
Het aandeel van huisdieren als voedselbron voor wolven is duidelijk afhankelijk van de aantal wilde prooidieren in hun leefomgeving (Sidorovich et al. 2003, Vos 2000, Torres et al,. 2015).
Wolven doden hun prooi door een keelbeet, niet door een nek beet als bij voorbeeld katten.
Ziekten en doodsoorzaken
Wolven zijn verspreiders van hondsdolheid (rabiës). Lange incubatietijd en hun grote mobiliteit maken een verspreiding van deze ziekte van Oost- naar West-Europa mogelijk.
Verdere vaak voorkomende ziekten zijn schurft, ziekte van Carre, Aujeszkysche ziekte en echinococcose (bandworm).
Doodsoorzaken in Europa zijn ongelukken in het verkeer, natuurlijke dood (ouderdoem, ziekte), concurrentie gevechten en illegale jacht.
Van de in Duitsland sinds het jaar 2000 gevonden 585 dode wolven zijn rond 75% gedood in het verkeer, 12% illegaal gedood, 9% natuurlijke doodsoorzaak, 1 % management en 4 % onbekend. De aantallen van doodvondsten in Duitsland stegen sinds 2010 behoorlijk.
Keerzijde van de medaille voor wolven in cultuurlandschap
Wolf dood na aanrijding in Ede
06.03.2021
Op de N224, nabij restaurant Planken Wambuis in Ede, is zaterdagochtend rond 11.40 uur een wolf doodgereden. Dat heeft een Jan Otter, jachtopzichter van gemeente Ede, bevestigd naar aanleiding van vragen van Edestad.nl.
De jachtopzichter heeft de wolf, een teefje, meegenomen. Aan het dier zal op een later tijdstip onderzoek worden gedaan. De auto waarmee de wolf in aanraking is gekomen heeft schade opgelopen. Verder is er niemand gewond geraakt, meldt een woordvoerder van de politie.
